Met een cardiologisch onderzoek, bedoelen we een onderzoek van het hart. Er zijn verschillende manieren waarop het hart onderzocht kan worden. Allereerst is er het lichamelijk onderzoek, waarbij het dier zonder ingewikkelde apparatuur onderzocht wordt. Tijdens dit lichamelijk onderzoek wordt er voornamelijk aandacht besteedt aan de beoordeling van de slijmvliezen, de pols (hartslag die voelbaar is in de liezen), de hart- en longgeluiden, de ademhaling, het ritme van het hart en een palpatie van de buikorganen. De manier waarop een patiënt ademt, hoest en/of zich voortbeweeg geeft ons bijkomend belangrijke informatie over de locatie van het probleem.
Naast het lichamelijk onderzoek, wordt er ook gebruik gemaakt van meer geavanceerde apparatuur:
Een echografisch onderzoek van het hart is veruit dé belangrijkste beeldvormingstechniek om hartpatiënten te onderzoeken. Dit toestel kan de verschillende anatomische structuren van het hart in beeld brengen. Zo kunnen we de kamers en boezems goed zien bewegen, alsook de vier hartkleppen met hun klepbladen en de draadjes/spieren waarmee ze vast worden gehouden. Speciale software zorgt er dan weer voor dat we de bloedstromen in het hart kunnen beoordelen (kleuren Doppler). Ook de snelheid waarmee bloed door het hart wordt gepompt (spectrale Doppler) en de snelheid waarop de hartspier beweegt (tissue Doppler), kunnen we meten. Dit alles levert zeer veel informatie op over de werking van de verschillende kleppen en de sterkte van de hartspier om zo tot een correcte diagnose te komen. Tijdens een echografie ligt het dier op zijn/haar zijkant op een verhoogde tafel en worden er 3 klemmetjes aan de poten gehangen om het hartritme op te volgen. Bij sommige patiënten is het noodzakelijk om een beetje haar weg te scheren in de oksels. Voor de echocardiografie maken we momenteel gebruik van een GE Vivid E95 toestel, wat momenteel hét beste toestel is in België voor een cardiologisch onderzoek bij honden of katten.
Een röntgentoestel is een machine waarmee we dwars door het lichaam kunnen kijken. Door het verschil in hardheid van de verschillende structuren in het lichaam, kan de grootte en de vorm van deze organen in beeld gebracht worden. Voor hartpatiënten wordt het vooral gebruikt om de grootte van het hart te kunnen meten, tekenen van hartfalen (vocht op de longen) op te sporen en om longziektes uit te sluiten. Voor dieren met longaandoeningen of dieren die hoesten, zijn radiografieën essentieel.
Voor het onderzoeken van hartrimtestoornissen, is een elektrocardiogram essentieel. Met behulp van geleidende klemmetjes en kabels aan de vier poten van uw huisdier, kan een elektrocardiograaf de elektrische signalen die in het hart worden opgewekt, in beeld brengen. Voor dit onderzoek ligt de hond of kat het liefste op zijn of haar rechterzijde. Idealiter wordt er zo vijf minuten van het hartritme onderzocht. Soms zijn er veel langere studies nodig zoals een Holtermonitor van 24 uur. Bij dit onderzoek wordt het toestel bevestigd aan de patiënt (en goed ingepakt!) en wordt er zo 24 uur van het hartritme onderzocht.
Minder gekend, maar niet minder belangrijk: met een bloedonderzoek kan er veel informatie bekomen worden over de werking van het hart, maar ook over de rest van het lichaam. Zo zijn er specifieke parameters voor hartziektes (oa. NT-proBNP en troponine I), maar geeft een algemeen bloedonderzoek ons belangrijke informatie over bijvoorbeeld de rode bloedcellen, de nierfunctie en de zouten in het bloed, welke allen een belangrijke rol spelen in de opvolging en behandeling van hartpatiënten. Bijkomend zijn er voor sommige kattenrassen (Ragdoll, Maine Coon, Sfynx) bloedtesten beschikbaar om genetische ziekten op te sporen.
Naast radiografie (zie hoger) maakt computertomografie (CT) ook gebruik van röntgenstralen om structuren in het lichaam in beeld te brengen. Bij een CT draait de röntgenbuis rond de patiënt om zo beelden in drie dimensies te maken. Hierdoor kunnen we alle structuren heel gedetailleerd in drie dimensies in beeld brengen en is het mogelijk om driedimensionale reconstructies van organen te creëren. Op deze manier kunnen bijzonder gedetailleerde analyses gebeuren van het hart, de luchtwegen, de longen en de grote bloedvaten in de borstkas. Een CT-scan wordt vooral toegepast bij aangeboren hartafwijkingen, bij patiënten met chronische luchtwegproblemen en bij de opwerking van pulmonaire hypertensie. Bij honden en katten is een (lichte) algemene verdoving noodzakelijk om een CT-scan uit te voeren.
Door gebruik te maken van een ader of slagader in de hals of de lies, kan er een lange katheter ingebracht worden tot in het hart. Via deze katheter wordt er een vloeistof (contrastvloeistof) in het hart toegediend en deze vloeistof kunnen we dan met behulp van fluoroscopie in beeld brengen. Zo kunnen we de anatomie van het hart en de bloedvaten in beeld brengen en kunnen we nagaan hoe vlot bloed rond wordt gepompt. Net zoals bij radiografie en CT, maakt fluoroscopie gebruik van röntgenstralen. Een angiografie wordt in hoofdzaak uitgevoerd bij patiënten met aangeboren afwijkingen. Voor deze onderzoekstechniek is een algemene anesthesie vereist en meestal wordt een angiografie vlak voor een katheteringreep uitgevoerd.
Er zijn meerdere redenen waarom een volledig onderzoek van het hart nodig kan zijn. Hieronder een klein overzicht:
Zowel in onze praktijk in Kortenberg als in Leuven kan een uitgebreid hartonderzoek gebeuren, inclusief bloedafname, echocardiografie, radiografie en elektrocardiografie. In beide praktijken beschikken we hiervoor over de nodige apparatuur. In onze praktijk in Zaventem, is geen volledig cardiologisch onderzoek mogelijk. Een CT-scan of angiografie kan enkel doorgaan in onze praktijk te Kortenberg.
In onze praktijk te Kortenberg kan een volledig hartonderzoek incl. echocardiografie iedere weekdag, uitgezonderd op woensdag, gebeuren. In de praktijk te Leuven is dit momenteel enkel mogelijk op donderdagnamiddag- en avond.
Indien u wordt doorverwezen door uw dierenarts, raden wij u aan om de nodige documentatie mee te brengen (bloedresultaten, verwijsbrief, eventuele radiografieën) of al door te laten sturen door uw eigen dierenarts. Het werkt het prettigst indien u met 2 personen kan komen wanneer u komt voor een hartonderzoek. Op die manier kunnen 2 vertrouwde gezichten de hond of kat vasthouden, dit zorgt voor minder stress tijdens de onderzoeken.
Voor een volledig cardiologisch onderzoek kan u bij onze dierenarts Gregory Van den Noortgate terecht. Gregory werkt sinds 2013 in onze praktijk en behaalde in 2023 als eerste Vlaamse dierenarts het diploma van ‘European Master in Small Animal Veterinary Medicine – Cardiology’ aan de European School of Advanced Veterinary Studies.
Meer info over Gregory: klik hier